MỘT CÂU HỎI KHÔNG HỀ CŨ.

Tại sao cùng học từ một ngôi trường ra, nhưng có người này thì thành công, còn người kia lại thất bại?
Đầu tiên, chúng ta hãy so sánh lại một sự khác nhau cơ bản giữa mô hình giáo dục của 100 năm trở lại đây, với các mô hình trước kia.
Những thế kỷ trước, con người không hề có Internet, các công cụ trao đổi thông tin. Thư tay, bút mực,…trở thành những công cụ cơ bản để lưu giữ thông tin. Các cách thức truyền tin đi cũng hết sức là thủ công vì sử dụng sức người là chủ yếu. Các kinh sách, tài liệu quý giá hiếm mà được lưu truyền trong nhân gian. Từ Tây sang Đông, đó là một xã hội mà con người hoàn toàn bế tắc về khả năng tiếp cận các thông tin và kiến thức. Họ khan hiếm. Và cái gì khan hiếm thì con người ta sẽ quá trân trọng. Xã hội dậm chân tại chỗ trong một thời gian rất dài, vài trăm năm đổ lên. Bài toán nhân sự của các xã hội cũng tỷ lệ thuận với khả năng truyền tải thông tin, kiến thức. Nhân sự về mặt kiến thức luôn thiếu thốn.
Các định chế xã hội đã sản sinh ra một mô hình mới để giải quyết bài toán đó cho xã hội. Đó là mô hình trường học. Con người khao khát sự học để để có thông tin, có kiến thức. Từ mô hình này, người ta có con đường tiến thân, đổi đời trong xã hội. Trường học về bản chất là một nơi cung cấp thông tin và kiến thức. Đó là lý do sâu sa cho việc con người luôn có khao khát mãnh liệt với việc đi học.
Truyền thống này sẽ kéo dài mãi mãi nếu như không có sự việc này ở thế kỷ 20 và 21: cuộc cách mạng về công nghệ thông tin.
Từ đây, thế độc quyền của hệ thống trường học bị phá vỡ. Con người có thể tìm kiếm mọi khóa học, mọi môn học, mọi thông tin từ mạng Internet. Ngồi một chỗ và với một cái Smartphone – bạn không nhầm đâu, chỉ bởi một cái smartphone thôi, loài Homo Sapiens chỉ từ một loài biết dùng rìu đã, giờ đã nắm cả thế giới trong một cái phẩy tay. Trường học đã dần trở thành một phần của lịch sử. Mô hình trường học hiện tại đang bị thách thức.
Vậy thì, sự thành công của con người hiện tại có nhất thiết phải đến từ trường học hay không?
Quay trở lại câu hỏi ban đầu, tôi đưa ra cho các bạn câu trả lời.
Con người đã quá “thần thánh” vào kiến thức – mà một điển hình của nó là bằng cấp. Cả xã hội chạy theo kiến thức – cứ ai học nhiều là sẽ giỏi, sẽ giàu, sẽ có tương lai. Trường học cũng đáp ứng nhu cầu này. Truyền thông cũng vậy. Chúng ta chỉ cần có kiến thức thôi, chúng ta sẽ làm chủ thế giới !! Tương lai rộng lớn này đang chờ con người !! Một tân thế giới diệu kỳ đang đến!! (Tôi chơi chữ vì nhắc đến cái tên một tác phẩm văn học cùng tên).
Nhưng khoan đã, có thật là chỉ cần kiến thức – hay nói cách khác, kiến thức là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến thành công và hạnh phúc của con người không?
Đến đây, tôi phải nói quả quyết rằng “KHÔNG” các bạn à.
Thứ quyết định hạnh phúc và thành công của con người, chính là trái tim các bạn à. Nói mơ hồ là vậy, còn thực tế, đó là cái tinh thần, đầu óc mở, lá gan, lòng can đảm, ý chí nghị lực mới là thứ quyết định làm nên hạnh phúc và thành tựu của con người. Và đáng buồn là, ngày nay, những thứ đó, trường học không hề dạy chúng ta. Hoặc là, dạy một cách rất sơ sài, không hề nhấn mạnh, thay vào đó chỉ dạy chúng ta những mánh trong nghề, làm ăn, luồn lách, đi lối tắt,….
Trường lớp đã như vậy, gia đình còn tệ hại hơn khi rất nhiều gia đình phó mặc tương lai con cái cho trường lớp. Họ nghĩ rằng chỉ cần chuyển khoản tiền cho nhà trường, phần còn lại để các thầy cô lo. Ừ thì “trăm sự nhờ thầy cô” mà! Vậy nên mới có những bậc phụ huynh cực kỳ hãnh diện khi khoe bảng điểm, khoe bằng đại học, khoe sự khoa bảng của con cái. Khoe con trở thành một môn thể thao đối kháng mềm của phụ huynh Việt Nam.
Một quy luật vô hình là, cái gì mà đám đông đi theo, thì chớ có dại mà theo, vì….mất thiêng đấy các bạn à! Nếu có giáo viên nào mà 80% thời lượng giảng dạy của cô ta, anh ta, là dạy con cái bạn về khả năng tự suy nghĩ, tự lực, kiên cường, dũng cảm,…..thì bạn phải đem vàng ra mà trả cho người đó. Họ mới chính là những người thầy thật sự.
Đó là câu chuyện của trường học. Lý do cuối cùng tôi muốn nói, nguyên nhân chủ chốt của tương lai một con người, chính là sự giáo dục gia đình! Cha mẹ là người thầy đầu tiên của con cái. Anh chị là người thầy đầu tiên của các em mình. Chỉ có ruột thịt mới có thể dạy cho nhau những bài học, những câu chuyện, những trang sách mà vạn ngôi trường không thể dạy được.
Và con người ngày nay đang cày cuốc đi làm kiếm tiền, bỏ mặc con cái, để rồi lại bỏ tiền ra cho những người lạ mặt, dạy dỗ lại con cái mình; mà còn KHÔNG HỀ dạy chút nào về ý chị, nghị lực, óc tư duy mở,….
Thế kỷ này, con người có quá nhiều trường học, quá nhiều thông tin, quá nhiều kiến thức, nhưng lại thiếu hụt những ý chí, những nghị lực, những hạnh phúc; bởi vì, chúng ta thiếu những người cha, người mẹ chân chính.
Nghị lực luôn là một môn học quý tộc. Làm cha làm mẹ luôn là cái “nghề nghiệp” cao quý nhất.
…………….
Danh mục bài viết:
https://www.facebook.com/share/1CQJhognGc/?mibextid=wwXIfr