5 nền tảng tư duy đặc biệt của “Vũ trụ Elon”

Sáu công ty tỷ đô, 11 đứa con, hơn 219 triệu người theo dõi trên X
Câu chuyện bắt đầu từ năm 2015, khi Elon Musk trực tiếp liên hệ với Tim Urban, nhà văn nổi tiếng với khả năng “giải mã” những chủ đề phức tạp: “Tôi muốn anh hiểu cách tôi suy nghĩ và chia sẻ nó với thế giới,” Musk nói với Urban.
Sau 6 tháng và hàng nghìn giờ nghiên cứu, Urban đã khám phá ra 5 nền tảng tư duy đặc biệt của “Vũ trụ Elon”:
Bạn có biết điều gì khiến Elon Musk trở thành thiên tài đặc biệt đến vậy?

1. Tư duy Nguyên Bản, first principles thinking

Khi cả thế giới nói pin xe điện quá đắt để sản xuất hàng loạt, Elon không chấp nhận điều đó.
Ông phân tích từ gốc rễ: “Pin được làm từ nguyên liệu gì? Bao nhiêu phần trăm chi phí đến từ nguyên liệu thô? Bao nhiêu từ quy trình sản xuất?”
Kết quả? Tesla đã giảm giá thành pin hơn 70%.
Trong một cuộc họp quan trọng về pin Tesla, một kỹ sư báo cáo rằng một linh kiện cụ thể có giá 5 đô la mỗi chiếc và không thể giảm thêm.
Musk hỏi: “Linh kiện đó được làm từ vật liệu gì? Các nguyên tố cấu thành nó là gì?”
Sau khi phân tích, họ nhận ra giá nguyên liệu thô chỉ là 0.80 đô la. Cuối cùng, Tesla thiết kế lại quy trình sản xuất và giảm chi phí xuống còn 1.2 đô la mỗi linh kiện.

2. Mơ lớn

“Khi điều gì đó đủ quan trọng, bạn hãy thực hiện ngay cả khi xác suất thành công không cao.”
Trong khi nhiều CEO chỉ tập trung vào tăng trưởng 5-10% mỗi năm, Elon đặt mục tiêu cải thiện 500-1000%. Trong 5 năm qua, ông đã đẩy nhanh công nghệ xe điện lên 5 năm, phóng hơn 400 tên lửa vào không gian và tăng sức mạnh AI lên 500%.
Năm 2006, Musk công bố “Kế hoạch tổng thể bí mật” của Tesla:
– Xây dựng một chiếc xe thể thao đắt tiền
– Dùng tiền đó để xây dựng một chiếc xe hơi phổ thông hơn
– Dùng tiền đó để xây dựng một chiếc xe thậm chí còn phổ thông hơn nữa.
Các chuyên gia ngành ô tô chê cười kế hoạch này, nhưng đến năm 2023, Tesla đã trở thành hãng xe giá trị nhất thế giới với hơn 3 triệu xe đã bán ra.
“Tôi muốn chết trên Sao Hỏa. Không phải khi đâm vào nó,” Musk từng nói.
Khi ông thông báo kế hoạch đưa con người lên Sao Hỏa vào năm 2024, nhiều chuyên gia gọi đó là “phi thực tế”.
Ông trả lời: “Nếu chúng ta đặt mục tiêu năm 2024 và đạt được vào năm 2028, điều đó vẫn nhanh hơn nhiều so với việc đặt mục tiêu 2035 và có thể không bao giờ đến được đó.”
SpaceX đã phát triển tên lửa Starship, phương tiện tái sử dụng mạnh nhất từng được chế tạo, làm nền tảng cho sứ mệnh này.

3. Xây dựng văn hóa dựa trên sứ mệnh

“Nếu bạn thức dậy vào buổi sáng và nghĩ tương lai sẽ tốt đẹp hơn, đó là một ngày tươi sáng. Nếu không, thì không phải vậy.”
“Tôi không làm việc vì tiền,” Elon nói với Urban, “Tôi làm việc vì tôi tin rằng những gì chúng tôi đang làm có thể thay đổi tương lai của nhân loại.”
Vào những ngày đầu của SpaceX, công ty liên tiếp trải qua ba lần phóng tên lửa thất bại, tiêu tốn hàng trăm triệu đô la. Musk chỉ còn đủ tiền cho một lần phóng nữa.
Thay vì từ bỏ, ông triệu tập toàn bộ nhân viên và nói: “Chúng ta đang nỗ lực cho điều gì đó lớn lao hơn cả bản thân mình – giúp nhân loại trở thành một loài đa hành tinh. Nếu chúng ta từ bỏ bây giờ, tương lai đó có thể không bao giờ trở thành hiện thực.”
Lần phóng thứ tư thành công, và SpaceX giành được hợp đồng 1.6 tỷ đô la với NASA.
Một kỹ sư Tesla kể lại rằng trong giai đoạn “địa ngục sản xuất” Model 3, Musk thường ngủ trên sàn nhà máy.
Khi được hỏi tại sao không thuê khách sạn, ông trả lời: “Nếu đội ngũ của tôi đang làm việc 24/7 để đạt mục tiêu, tôi không thể ngồi trong một biệt thự sang trọng. Tôi phải chia sẻ nỗi đau của họ.”
Điều này đã khích lệ toàn bộ đội ngũ vượt qua giai đoạn khó khăn.

4. Ám ảnh với hệ thống

“Tôi nhìn vào công nghệ như một tiến hóa theo nghĩa Darwinian. Các công nghệ sẽ sống sót nếu chúng hữu ích trong việc thúc đẩy văn minh và tăng chất lượng cuộc sống.”
Elon tin rằng mọi thứ đều là hệ thống có thể tối ưu hóa. “Một hệ thống được cải thiện 1% mỗi ngày sẽ tốt hơn 37 lần sau một năm,” ông giải thích.
Khi đối mặt với vấn đề sản xuất chậm trễ tại Tesla, Musk đã loại bỏ dây chuyền lắp ráp tự động quá phức tạp và thay bằng một hệ thống đơn giản hơn kết hợp người và máy. Ông giải thích: “Con người bị đánh giá thấp. Chúng ta đánh giá quá cao tự động hóa.” Sau thay đổi này, tốc độ sản xuất tăng 50% và chi phí giảm 30%.
Tại SpaceX, Musk yêu cầu mọi quy trình đều phải có “vòng phản hồi 24 giờ”. Khi đội ngũ kỹ sư thiết kế một van mới cho động cơ Raptor, họ phải sản xuất, kiểm tra và đánh giá trong vòng một ngày. Nếu thất bại, họ thiết kế lại. Nếu thành công, họ tối ưu hóa thêm. Phương pháp này đã rút ngắn thời gian phát triển động cơ từ 4 năm xuống còn 2 năm.
5. Coi cuộc đời như con game
“Đừng bận tâm đến những gì người khác nghĩ. Hầu hết họ không dám mơ lớn vì sợ thất bại,” Elon chia sẻ.
Giống như trong game, ông chấp nhận rủi ro và học hỏi từ mỗi thất bại.
Sau khi SpaceX và Tesla đều gần phá sản vào năm 2008, Musk đã đầu tư toàn bộ tài sản còn lại vào cả hai công ty. Khi được hỏi về quyết định liều lĩnh này, ông nói: “Nếu bạn nhìn cuộc sống như một trò chơi nơi bạn có thể khởi động lại, bạn sẽ sẵn sàng chấp nhận nhiều rủi ro hơn. Tệ nhất là tôi sẽ khởi nghiệp lại từ đầu – điều mà tôi đã làm nhiều lần.”
Khi phóng tên lửa Starship đầu tiên kết thúc trong một vụ nổ, nhiều người coi đó là thất bại lớn. Musk lên tweet ngay sau đó: “Nếu bạn thấy vụ nổ, điều đó nghĩa là chúng tôi thu thập được rất nhiều dữ liệu quý giá. Đây là thành công lớn!”
Tại cuộc họp toàn công ty sau đó, ông đã mở champagne ăn mừng và giải thích: “Trong trò chơi, bạn thất bại và học hỏi. Không một ai hoàn thành trò chơi mà không chết vài lần.”
–
Thành công vượt trội không đến từ IQ hay vận may, mà từ cách chúng ta tư duy và hành động.
Những nguyên tắc này đã giúp mình chuyển đổi hoàn toàn cách tiếp cận công việc và cuộc sống.
Hay như Elon Musk nhấn mạnh: “Điều quan trọng là phải có một tương lai hấp dẫn, một tương lai đáng mong đợi. Cuộc sống không thể chỉ là giải quyết một vấn đề này đến vấn đề khác. Cần phải có những điều để mong đợi.”